Vətən harayı (Xəlil Rza Ulutürkə ithafən)

XƏLİL RZA ULUTÜRK
şəxsiyyətinə ithaf edirəm
(poema)

Proloq
Ucaltmısan UluTürkün,
Azərbaycan bayrağını!
Azad etmək istəyirsən,
Azərbaycan torpağını!
Azadlığın qul meydanı,
Aşıb-daşır burda hamı.
Qələminlə yaratmısan,
Bu sarsılmaz izdihamı.
Əlin uzun kürsüdəsən,
İçimizdə, ya göydəsən.
Səs ucalır: Otuz yeddi!
Yuxarıdan səslənirsən.
Tufan qalxır sətirlərdə,
Qığılcımlar cüt əllərdə.
Meydan sizi alqışlayır,
Qan durulur ürəklərdə.

l hissə

VƏTƏN HARAYI

Hərdən çalır yazdığını
Əllərindən əsən külək,
Səpələyir göydən yerə
Ağ boyalı göyərçintək.
Səsin gəlır ey vərəqlər
Uçun, uçun ey diləklər
Azadsınız ey mələklər,
Azad xallı göyərçinlər.
Azadlıq bəndi yazılan
Ağ vərəqə süzür qaçır.
Qolu çatan tez-tələsik
Tutmaq üçün əlin açır.
Kimsə onu taptalamır
Qaldıranlar silir, baxır,
Xəlil bəyə çatdırmağa
Qol qaldırır, yaxınlaşır.
Xəzri əsir:-fit, küləklər
Çal saçını hey darayır,
Yanğın dolu sətirlərdə
Süzən külək yol arayır...
***
Daşın üstə əyləşirsən,
Ağ vərəqi belləyırsən
Yaza - yaza bu milləti
Azadlığa səsləyirsən!
Söylədiyin həmin alət-
Bel torpağın koxasıdır.
"Nizə" fərqli azadlığın
Taxılmamış nidasıdır!
"Ömür"əla çap olundu,
Millət çapın sorağında
İnsanların tam arzusu
Üzür hər bir varağında.
Kitab çapı əla, yığcam,
İşıq saçır hər misra da...
Xəlil bəydən alacağam,
Almağa pul olmasa da.
***
Daim xalqı haraylayan
Uca səsin yorulmadan
Qeyrətin Kürdə oyandı;
Arazda su durulmadan...
Qəlbindəki sözlər-nizə,
Əlindəki qələm -oxdur.
Cəmi dünya baxır bizə,
Səsimizi duyan yoxdur.
Hiyləgərdi tula vazgen,
Meylin salıb Qarabağa.
Qız - gəlini peşkəş edir
Arzusuna qovuşmağa.
***
Cahana sığmayır adın,
Sənin kimi bir Ustadın
Qarşınızda baş əyirəm,
Ruha məlhəmdi inadın.
Çox təəssüf eyləyirəm,
Gedə bilmədim yanına.
Qələmindən öpəsiyəm,
Güvənirik ad – sanına.
Ağ saçların göstərir ki,
Qula dönüb Ana Vətən.
Zəncirləri doğrayaq ki,
Azad olsun köləlikdən.

ll hissə

AZADLIQ MEYDANI

Bu meydanın əzəməti,
Qəlbinizin tam səsidir.
Doğma xalqa şeirlərin,
Bir azadlıq müjdəsidir.
Haray adlı yazdıqların
Mübarizlik ruhundadır,
Qədirbilən xalqımızın
Həmişəlik canındadır.
Qazamatda cızdığınız
Sərt qaranlıq divarları
Eşidəndə gənclərimiz
Başdan yazdı şüarları:
***
Azadlığı istəmirəm zərrə - zərrə, qram - qram!
Qolumdakı zəncirləri qıram gərək qıram, qıram!
Azadlığı istəmirəm bir həb kimi, dərman kimi!
İstəyirəm
SƏMA kimi,
GÜNƏŞ kimi,
CAHAN kimi!
Çəkil, çəkil, ey qəsbkar, mən bu əsrin gur səsiyəm!
Gərək deyil sızqa bulaq,
Mən ümmanlar təşnəsiyəm!..

lll hissə

MÜQƏDDƏS VARLIQ

Deyiləsi tam nə varsa,
Millətinə sən demisən.
Öz mübarək qələmini
Qeyrət ilə kökləmisən.
Hər yazdığın vərəqəni
Qılınc təki yellədirsən.
Cümlələrdə hər nidanı
Bir ox kimi işlədirsən!
Yazdıqların həqiqətən
İnsanlığın haqq səsidi.
Harayınız Azad Vətən,
Azad inanc təşnəsidir!
Qələmini didən sözlər
Yağı yolun daraldıbdır.
Girov torpaqların səsi
Xalqı əzib, saraldıbdır.
İzin qalmaz hər tələdə,
Bəli, qurdun balasısan.
Saf qürurun var içində-
Sən Ulutürk övladısan!
Lefortovun qəm divarı
Çox çürüdüb insanları.
Bu zindanın daş divarı
Boğur haqqı yazanları.
Çarə qalır, Moskvadan
Tez Bakıya qayıdasan.
Sən milləti ancaq özün
Meydanlara çağırasan.
Zil qaranlıq dar otaqda
Bir günəşsən millətinə.
Son zəncirlər qırılacaq,
Tam bələdik qeyrətinə.
Babək, Nəsimi xislətdə-
Türk oğlu türk azərisən.
Ancaq Vətən bayrağını
Azad öpmək istəyirsən.
Müqəddəsdir əməllərin,
Vətən üçün bir oğulsan.
Haraylayır oğlunu xalq,
Özün oğul doğulmusan.
Getdiyin bu çətin yolda
Ulduzlara can atmısan,
Saf qanınla öz canında
Bir Ulutürk yaratmısan!

Epiloq
Türk Xəlili əzəl gündən
Əldə qələm öndə gedən
Düşmənlərin qarşısında
Kişi gördüm əyilmədən!
Hər kürsüdə sözün dedi,
Gözü güldü, kövrəlmədi.
Ömrü keçdi döyüşlərdə,
O, kimsədən çəkinmədi.
Nur parlaqlı ulduzum ol,
Ülkərim ol, ey sevdiyim!
Üzün Aydır, özün Günəş,
Saf inancın bəyəndiyim!
Tam əzəldən Pir bilirəm,
Sərkərdədir mehribanım.
Bizə doğru yol göstərən,
Bir mayakdır kapitanım!
***
Olmasaydım Xəlil sevər,
Ay yox olar, ulduz sönər.
Ədalətəm, kaş sevəydim
Bu Vətəni XƏLİL qədər!..