Yeni qanun jurnalistlərin fəaliyyətini asanlaşdıracaqmı?
Qulu Məhərrəmli: “Bu dəyişiklik heç bir müsbət töhfə verməyəcək”.
Ələsgər Məmmədli: “Qanuna dəyişikliyin formal olmaması önəmlidir”.
Elçin Şıxlı: “Qanuna bu dəyişiklik xoşməramlı bir addımdır”.

Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinə əsasən, jurnalistlərin qanuni peşə fəaliyyətinə mane olma, yəni, zor tətbiq etməklə və ya belə zor tətbiqetmə hədəsi ilə onları məlumat yaymağa və ya məlumat yaymaqdan imtinaya vadar etməyə görə 100 manatdan 500 manatadək miqdarda cərimə və ya bir ilədək müddətə islah işləri ilə cəzalandırılır.Dəyişikliklə cərimənin miqdarının 500 manatdan 1000 manatadək artırılması təklif edilir.Dəyişiklik layihəsi Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılacaq.Görəsən, bu yeniliyin jurnalistlərin fəaliyyətinə hansısa müsbət təsiri olacaqmı? Media eksperti, Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsinin müəllimi Qulu Məhərrəmlinin sözlərinə görə bu dəyişiklik heç bir müsbət töhfə verməyəcək: “Formal addımdır. Bu yenilik heç bir problemi həll etməyəcək.Cinayət Məcəlləsinə dəyişiklik eybəcər gözə sürmə çəkmək kimi bir şeydir.Göz eybəcərdirsə, ona nə çəksən də, elə qalacaq”. Q.Məhərrəmlinin sözlərinə görə ən böyük problemlərdən biri informasiyanın əlçatanlığıdır.Hansı ki, jurnalist ona lazım olan informasiyanı almaq üçün müxtəlif prosedurlardan keçir. Bəzi hallarda isə bütün əziyyətlərə baxmayaraq heç bir nəticə əldə edə bilmir: “Düşüncəmə görə jurnalistlər üçün ən ciddi problem informasiya qaynaqlarına uzaqlılıq, gərəkli məlumatları ala bilməmələridir. Bu çətinliklər jurnalistlərin fəaliyyətində özünü əks etdirir.Hansı ki onların ötürdükləri məlumatlarda ümumi təəssüratlar, qeyri-dəqiqlik yer alır.Jurnalistlərin informasiya mənbələrindən maneəsiz, operativ informasiya ala bilməsi təmin edilməlidir.Bir faktı dəqiqləşdirmək üçün jurnalistlərin hansı əziyyətlər çəkdiyini yaxşı bilirəm.Bizim təcrübədə var ki, hansısa məmura görə jurnalist təqib olunur.Lakin hansısa jurnalistə görə məmurun təqib olunması faktı ilə qarşılaşmamışıq.Bu yenilik məni sevindirmir, heç bir nəticə də gözləmirəm”.

Media eksperti, hüquqşünas Ələsgər Məmmədli açıqlamasında bildirib ki, qanuna dəyişkliyin formal olmaması önəmlidir: “Müddəanın işləyib-işləməməsi önəmlidir. Maraq çəkəcək nüanslardan biri də budur ki, dəyişiklikdən sonra prokurorluq neçə belə fakt araşdıracaq.Təəssüf ki, bu günədək prokrorluq orqanlarında bununla bağlı hansısa məlumat açıqlanmayıb.Bu səbəbdən sanksiyanın 100, yaxud da 1000 manat olmasının heç bir təsiri olmayacaq.Son zamanlar müxtəlif cinayət hadisələri ilə əlaqədar olaraq cərimələrin məbləği yüksəldilir”.

Vaxtilə nəşr olunan “Ayna” və “Zerkalo” qəzetlərinin baş redaktoru, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin sədri Elçin Şıxlı da Cebhe.info-ya açıqlamasında yeni dəyişikliyin faydasız olacağını söyləyib: “Düşünmürəm ki, bundan sonra köklü dəyişiklik olacaq. Əlbəttə, qanuna bu dəyişiklik təqdirəlayiqdir.Sadəcə olaraq xoşməramlı bir addımdır.Amma yenə də jurnalistikada görüləcək işlərin qarşısında bu çox xırda nüansdır. Başqa addımların atılmasına ehtiyac var”. E.Şıxlının sözlərinə görə ilk növbədə şəffalıq prinsipi təmin edilməlidir: “KİV-i saxlayan adamlar ortalığa çıxmalıdır. Onlar aldıqları pulların məbləğini göstərərək haradan və necə maliyyələşdiklərini, bunun müqabilində nə iş gördüklərini açıqlamalıdırlar. Son zamanlar saytların sayı çoxalsa da, onalara rəhbərlik edən savadlı adam tapılmır. Onların böyük qismi öz adlarını belə səhv yazırlar.Bir sözlə, KİV-ə sərbəstlik verilməlidir.Bu zaman qəzetlərdən 1-2-si dayanıqlıq nümayiş etdirərək fəaliyyətini davam etdirəcək.Fəaliyyətini davam etdirəcək belə telekanalların sayı isə 6-7, bəlkə də bir qədər az olar”.Jurnalistikanı spesifik biznes adlandıran həmsöhbətimiz informasiyanın ən bahalı məhsul olduğunu deyir.Çünki jurnalistika ideoloji və informativ yüklüdür.

Nigar Məhərrəm

Cebhe.info