Deputatlar büdcə barədə susur, ictimai müzakirədən qaçır, mətbuatda maaş davası aparırlar.

Dünən, ilin sonuna 42 gün qalmış, növbəti iln büdcəsi ilə əlaqədar yaranmış narahatçılığı bölüşmək üçün Azərbaycan Demokratiya və Rifah (ADR) Hərəkatının təşəbbüsü ilə büdcə dinləməsi keçidik. Bu müzakirəyə büdcə işi əlaqdar olan, islahat adı altında yaradılan dövlət orqanları ilə yanaşı parlamentin rəhbərliyi, iqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvləri və digər komitə sədrləri rəsmi dəvət alsa da dövlətin büdcəsini hazırlayan, müzakirə və qəbul edən, sonra da talayan rəsmilərdən qoşulan olmadı. Hətta deputatların arasında özünü cəsarətli götərənlər belə gəlib sözünü deməkdən çəkindilər, halbuki bu müzakirəni onlar təşkil edib bizi dəvət etməliydilər ki, biz də onların narahatlğını bölüşüb, hökümətdən növbəti ilin büdcə layihəsini tələb etməliydik. Çünki, 1 ay 10 gündən sonra cari il başa çatır, yeni il başlayır, hələ də Milli Məclisdə növbəti ilin büdcə müzakirəsi başlamayib. Parlamentin əsas işi sayılan büdcə müzakirələrinə bir çox olkələrdə növbəti ilə 6-9 ay, hətta ən pis halda bu müzakirələrə ilin sonuna 3 ay qalmış start verilir. "Büdcə sistemi haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa görə, Azərbaycanda dövlət büdcəsi layihəsinin tərtibi prosesi növbəti büdcə ilinə 11 ay qalmış

başlanır və büdcə layihəsinin Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə təqdim edildiyi günədək olan dövrü əhatə edir. Görəsən, son 10 ay hökümət nə ilə məşğul olub ki, son 10 ilin dollar ifadəsində ən kiçik büdcəsini belə hazırlaya bilməyib?! Görünür, böyük iştahı olanlar üçün kiçik büdcəni poqnozlaşdırmaq daha çətindir. "Büdcə sistemi haqqında" Qanunun 13-cü maddəsinə görə, növbəti büdcə ili üzrə dövlət büdcəsi haqqında qanun layihəsi ona əlavə edilmiş digər sənədlərlə birlikdə cari ilin oktyabr ayının 15-dən gec olmayaraq Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 2-ci bəndinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin müzakirəsinə və təsdiqinə təqdim edilir. Bu gün noyabrın 20-dir, Qanunda nəzərdə tutulan ən son müddətdən 1 ay 5 gün ötür, amma Milli Məclis üzvlərinə növbəti ilin büdcə paketi hələ təqdim olunmayıb. Buna baxmayaraq Məclis üzvləri mətbuatda büdcənin müzakirəsinin niyə gecikdirilməsini deyil, məvaciblərini artımını müzakirə edirlər. Mənim etirazım yoxdur, amma onlar nəzərə almalıdırlar ki, məvaciblərinin artımları elə büdcə sənədinin müzakirəsindən asılıdır, onu mətbuatda yox, parlamentdə müzakirə etmək lazımdır.

Bu günə olan məlumata görə, 125 nəfər Milli Məclis üzvündən 1 nəfər də olsun mətbuatda büdcə müzakirəsinin gecikdirilməsindən danışmayıb, elə bil ki, bu belə də olmalıdır. Baxmayaraq ki, indiki iqtisadi böhran dövründə büdcə əvvəlki illərlə müqayisədə daha çox müzakirə olunmaldır ki, onu daha da mükəmml hala gətirmək mümkün olsun. Amma təcrübə göstərir ki, parlamentə gedən büdcə ordan yalnız kosmetik dəyişikliklərlə çıxır. Çünki, orda da müzakirələr formal xarakter daıyır.

Artıq Rusiya Duması federal büdcəni 1-ci oxunuşda qəbul edib, Gürcüstan palamenti oktyabrın 10-dan büdcə müzakirəsinə başlayb. Azərbaycan parlamenti isə hələ də gözləyir. Çox güman ki, dekabrda başlayacaq büdcə müzakirəsi bir neçə günə də yekunlaşacaq və beləliklə də ölkənin 1 illik iqtisadi həyatının taleyi parlamentdə bir neçə gündə "həll olunacaq".

Qubad İbadoğlu, Azərbaycan Demokratiya və Rifah (ADR) Hərəkatının sədri